آشنایی با شفافیت و رخ

فهرست مطالب

در این نوشته با مفاهیم کاربردی در سنگشناسی و گوهرشناسی آشنا می شویم

شفافیت Transparency

براساس میزان نور عبوری از درون گوهر، درجه شفافیت آن مشخص می‌گردد و به انواع زیر تقسیم میگردد: شفاف Transparent : این دسته گوهرها ۹۵- ۱۰۰درصد نور را از خود عبور میدهند و میتوان براحتی تمامی اجسام را با وضوح بالا از پشت ان مشاهده کرد مانند: کوارتز و شیشه

  کوارتزطبیعی تراش خورده کاملا شفاف

نزدیک به شفاف یا نیمه شفاف Semi transparent: این دسته گوهرها ۸۰-۹۵درصد نور را از خود عبور میدهد و فقط میتوان اجسام را از پشت آن با وضوح کمتر مشاهده کرد و فقط در بهترین حالت اگر جسم کاملا به گوهر چسبیده باشد، میتوان آن را بخوبی مشاهده کرد. مانند: بعضی از زمردها و یاقوت های شفاف

مات :Translucent این دسته گوهرها ۵۰-۸۰ درصد نور را از خود عبور میدهند و فقط یک شکل کلی یا فقط سایه ای از اجسام از پشت آنها قابل تشخیص است، مانند: عقیق و جید و بعضی گوهرهای بی کیفیت

نزدیک مات یا نزدیک کدر: Semi translucent این دسته گوهر ها ۱۰- ۵۰ درصد نور را از خود عبور میدهند و فقط درصورتی که کاملا نازک هستند مقداری نور را از خود عبور میدهند، مانند: مانند اونتورین و اپال

کدر Opaque:این دسته گوهرها هیچ نوری را از خود عبور نمیدهند حتی در حالت نازک ترین حالتشان، مانند: فیروزه و ژاسپر

رخ cleavage

به تمایل بلورها برای شکست در امتداد صفحات بلوری خاص، رَخ یا کلیواژ گفته می‌شود. این سطوح معمولاً دسته صفحات با چگالی اتمی کم و فاصله زیاد است که عبارت اند از:

کامل:Prefect cleavage درصورتی که کانی به راحتی و به صورت صفحات نازک با سطوح صاف و و صیقلی بشکند می گویند که داری رخ کامل است . مانند میکا و ژیپس

خوب:Good cleavage هرگاه کانی در امتداد سطوح معینی بشکند و سطوح صاف ایجاد کند در آن صورت می گویند که دارای رخ خوب است , در این کانیها همواره کانی در جهات سطوح رخ می شکند و سطوح شکست ناهموار ندارد . مانند کلسیت , نمک طعام , گالن

مشخص : (Distinct cleavage) کانیهائی که دارای این نوع رخ هستند گاهی در جهات رخ و به صورت سطوح صاف و صیقلی میشکنند و گاهی با ایجاد سطوح ناهموار می شکنند مانند : فلدسپاتها , آمفیبولها .

ناقص : (Imperfect cleavage ) دراین نوع رخ ؛سطوح صاف بسیار کم است و عمدتاُ سطوح ناهموار ایجاد می شود . مانند بریل , آپاتیت .

انواع شکستگی Fracture

صدفی : (Conchoidal ) هرگاه سطح حاصل از شکستگی به صورت یک سطح صاف و مقعر که شبیه به سطح داخلی صدف دو کفه ای است باشد به نام شکستگی صدفی نامیده می شود مانند شکستگی سنگ شیشه و کالسدوئن.

رشته ای : ( Fibrous ) در این نوع شکستگی محل شکستگی مانند شکسته شدن چوب است و حالت رشته ای دارد . این نوع شکستگی در تومولیت و آکتینولیت دیده می شود.

مضرس : ( Hackly ) دراین حالت سطح شکستگی حالت داندانه ای و تیز دارد . این شکستگی در اغلب عناصر طبیعی مانند : طلا , مس , پلاتین دیده می شود.

ناهموار : ( Uneven ) در این توع شکستگی سطح ناهموار و زبری ایجاد می شود . این حالت در کانیهای سولفیدی ,آپاتیت و کاسیتریت دیده می شود.