الماس، با تمام ارزش و زیبایی‌اش، در حالت خام شفافیت و درخشش خیره‌کننده‌ای ندارد. آنچه باعث درخشیدن الماس می‌شود، تراش دقیق و حرفه‌ای آن است. تراش الماس نه‌تنها ظاهر آن را زیباتر می‌کند، بلکه بر ویژگی‌هایی چون درخشش (Brilliance)، آتش (Fire) و درخشندگی داخلی (Scintillation) تأثیر مستقیمی دارد.

📜 تاریخچه‌ای کوتاه از تراش الماس

در گذشته، الماس‌ها تقریباً بدون تراش استفاده می‌شدند و فقط لبه‌های تیزشان برای استفاده در جواهرات گرفته می‌شد. اما با پیشرفت ابزارها و هنر تراش‌کاری، تحول بزرگی در درخشش و جلوه‌ی بصری الماس‌ها به‌وجود آمد.

روند تاریخی:

• قرن ۱۴ میلادی: تراش Point Cut برای صاف‌کردن زوایای تیز
• قرون ۱۵ تا ۱۷: تراش‌های Table Cut و Rose Cut رایج شدند
• قرن ۱۸ و ۱۹: تراش‌های Old Mine و Old European باعث افزایش بازتاب نور شدند
• قرن ۲۰ به بعد: پیدایش تراش برلیان مدرن و استفاده از ماشین‌آلات لیزری و دقیق

🛠 دستگاه‌های مدرن تراش الماس

۱. دستگاه لیزر برش

برای برش اولیه و ایجاد اشکال پیچیده با دقت بالا استفاده می‌شود. مزیت آن، کاهش هدررفت و برش زوایای دقیق است.

۲. دستگاه پولیش خودکار

این دستگاه‌ها وجوه الماس را با کنترل دقیق پولیش می‌کنند تا درخشش نهایی، دقیق و یکنواخت باشد.

💠 انواع تراش الماس + دلیل استفاده + نمونه معروف

۱. تراش برلیان (Round Brilliant Cut)

• ویژگی‌ها: ۵۷ یا ۵۸ وجه
• چرا؟: بیشترین بازتاب نور و درخشش
• الماس معروف: Centenary Diamond – ۲۷۳.۸۵ قیراط

۲. تراش پرنسس (Princess Cut)

• ویژگی‌ها: شکل مربعی با لبه‌های تیز
• چرا؟: ظاهر مدرن با درخشش بالا
• الماس معروف: The Pink Star – ۵۹.۶۰ قیراط

۳. تراش زمردی (Emerald Cut)

• ویژگی‌ها: مستطیلی با پله‌های صاف
• چرا؟: مناسب برای سنگ‌های شفاف؛ ظاهری مجلل
• الماس معروف: Elizabeth Taylor Diamond – ۳۳.۱۹ قیراط

۴. تراش اشک یا گلابی (Pear Cut)

• ویژگی‌ها: ترکیب مارکیز و برلیان، شبیه قطره
• چرا؟: جلوه‌ خاص برای آویز یا گوشواره
• الماس معروف: Star of the Season – ۱۰۰.۱۰ قیراط

۵. تراش مارکیز (Marquise Cut)

• ویژگی‌ها: بیضی کشیده با نوک‌های تیز
• چرا؟: بلندتر نشان دادن انگشتان
• الماس معروف: Marquise de Pompadour Diamond

۶. تراش قلبی (Heart Cut)

• ویژگی‌ها: شکل قلب با تقارن بالا
• چرا؟: نماد عشق و احساسات
• الماس معروف: Blue Heart Diamond – ۳۰.۶۲ قیراط

۷. تراش آشر (Asscher Cut)

• ویژگی‌ها: مربعی با پله‌های داخلی
• چرا؟: ظاهر کلاسیک با عمق بصری
• الماس معروف: Royal Asscher Diamond

بیشتر بخوانید:

الماس صورتی

الماس زرد

الماس قهوه ای

نام گذاری الماس های راف بوتسوانا

انواع رنگ در الماس

الماس قرمز وینستون

الماس اورلوف

روش‌های نوین گوهرتراشی

💡 چطور تراش مناسب الماس خود را انتخاب کنیم؟

انتخاب تراش مناسب به عوامل متعددی بستگی دارد، از جمله فرم دست، سلیقه‌ی شخصی، نوع استفاده از جواهر و حتی پیام نمادینی که می‌خواهید منتقل کنید.

اگر دستانی کشیده دارید، تراش‌های مارکیز یا اشک، جلوه‌ای ظریف‌تر و بلندتر به انگشتانتان می‌دهند.
برای طرفداران سبک کلاسیک و سنتی، تراش‌های زمردی و آشر با خطوط صاف و ساختار هندسی انتخاب مناسبی هستند.

اگر به‌دنبال بیشترین درخشش و آتش هستید، برلیان و پرنسس بهترین گزینه‌اند، چون به‌طور علمی برای حداکثر بازتاب نور طراحی شده‌اند.
و اگر قصد دارید احساسات عاشقانه خود را منتقل کنید، تراش قلبی همیشه گزینه‌ای خاص و تأثیرگذار است.

برای آویز گردن یا گوشواره نیز، تراش‌هایی مانند اشک یا مارکیز انتخاب‌های عالی هستند که حرکت و نور را به‌خوبی منعکس می‌کنند.

📈 تراش‌های محبوب امروزی

در بازار جهانی، تراش برلیان (Round Brilliant) همچنان پادشاه تراش‌هاست؛ به‌دلیل زیبایی بی‌نظیر و استاندارد بودن آن.
پرنسس و زمردی نیز محبوبیت زیادی دارند، مخصوصاً برای حلقه‌های نامزدی.

در مقابل، تراش‌هایی مانند آشر، قلبی، اشک و مارکیز بیشتر در جواهرات خاص، سفارشی یا طراحی‌های منحصر‌به‌فرد دیده می‌شوند.
تراش‌های قدیمی مانند Rose Cut و Old Mine Cut نیز در جواهرات آنتیک کاربرد دارند.

🌍 کشورهای پیشرو در صنعت تراش الماس

 هند – سورات (Surat)

بیش از ۹۰٪ تراش الماس‌های جهان در سورات انجام می‌شود. هند با هزاران کارخانه تراش و تکنسین‌های ماهر، مرکز اصلی این صنعت است.

 بلژیک – آنتورپ (Antwerp)

مرکز تاریخی تجارت و تراش الماس در اروپا، معروف به دقت بالا و کیفیت ممتاز در تراش‌های گران‌قیمت.

سرزمین های اشغالی فلسطین – رمات گان (Ramat Gan)

پیشرو در استفاده از فناوری‌های نوین و آنالیز دیجیتالی برای تراش‌های سفارشی و خاص.

چین

در حال رشد سریع در بازار تراش صنعتی و تولید انبوه، به‌ویژه برای بازار آسیا.

✅ نتیجه‌گیری

تراش الماس، ترکیبی از هنر سنتی، علم دقیق و فناوری پیشرفته است. هر نوع تراش، جلوه‌ای خاص از نور، زیبایی و احساس را نمایش می‌دهد. با آشنایی با انواع تراش، ابزارهای مدرن، دلایل کاربرد هر مدل و شناخت بازار جهانی، می‌توانید هنگام انتخاب یا طراحی جواهرات، تصمیمی هوشمندانه و آگاهانه بگیرید.

🔗 منابع معتبر

1. GIA – مؤسسه گوهرشناسی آمریکا
2. Royal Asscher Diamond Company
3. De Beers Group
4. Herbert Tillander – Diamond Cuts in Historic Jewelry: 1381–۱۹۱۰
5. The Diamond Pro – Cut Guide
6. India Times – Surat’s Diamond Industry
7. AWDC – Antwerp World Diamond Centre