کروکوئیت (Crocoite) یکی از نادرترین و چشمنوازترین کانیهای جهان است که رنگ زعفرانی-نارنجی درخشانش، آن را از بسیاری کانیها متمایز میکند. این کانی که ترکیبی از سرب و کروم است، هم زیبایی دارد و هم خطر، چرا که مادهای سمی و شکننده به شمار میرود.
ویژگیهای فیزیکی و شیمیایی
کروکوئیت دارای فرمول شیمیایی PbCrO₄ بوده و بلورهایش اغلب به شکل منشورهای باریک و بلند دیده میشوند. رنگهای آن از قرمز پررنگ تا نارنجی زعفرانی متغیر است و جلای شیشهایاش باعث درخشندگی خاصی میشود. این کانی در سیستم بلوری مونوکلینیک قرار دارد و سختی آن حدود ۲.۵ تا ۳ است؛ یعنی بسیار نرم و شکننده است و مراقبت زیادی میطلبد. همچنین به دلیل وجود سرب، چگالی بالایی دارد و رنگ خاکه زرد رنگ از خود به جا میگذارد.
منشاء و محلهای یافت
کروکوئیت به طور طبیعی در مناطق اکسیدی ذخایر سرب تشکیل میشود، جایی که محلولهای حاوی کروم با مواد سربی واکنش میدهند. اولین نمونههای شناخته شده این کانی در اورال روسیه کشف شد، اما امروزه نمونههای زیباتر و بلورهای بزرگتر آن در منطقه دانداس (Dundas) تاسمانی (Tasmania) استرالیا یافت میشود. این منطقه به خاطر کروکوئیتهای درخشانش بسیار مشهور است و حتی این کانی نماد معدنی این ایالت به حساب میآید.
کاربردها و نکات ایمنی
با وجود زیبایی چشمگیر کروکوئیت ، کاربرد آن در جواهرات بسیار محدود است. دلیل اصلی، سمی بودن آن به دلیل وجود سرب و کروم و همچنین شکنندگی بالای کانی است. اما کروکوئیت در میان کلکسیونرها و موزهها بسیار محبوب است و نمونههای بسیار زیبا و درخشان آن در نمایشگاههای معدنی به نمایش گذاشته میشوند. به هر حال تماس طولانی با این کانی توصیه نمیشود و هنگام دست زدن به آن باید مراقب بود.
بیشتر بخوانید:
لیست کانی و گوهر های خطرناک
ریشه نام کروکوئیت
نام کروکوئیت (Crocoite) برگرفته از کلمه (κρόκος) به معنی «زعفران» است که اشاره به رنگ زعفرانی و نارنجی این کانی دارد. این نام در قرن هجدهم توسط دانشمندانی که برای نخستین بار این کانی را بررسی کردند انتخاب شد و تا امروز به همین نام شناخته میشود.
بیشتر بخوانید:
الماس زعفرانی
منابع
- The International Gem Society – Crocoite Information
- Geology Science – Crocoite Mineral
- Mineral Expert – Crocoite Red Lead Mineral
- Webmineral – Crocoite Data
نظرات کاربران