تولیت (Thulite) سنگی نیمه‌قیمتی با رنگ صورتی چشم‌نواز است که به دلیل ظاهر منحصر به فرد و ارتباط تاریخی‌اش با سرزمین‌های شمالی، مورد توجه علاقه‌مندان به سنگ‌های زینتی و کلکسیونرها قرار گرفته است.

مشخصات کلی و کانی‌شناسی

تولیت در واقع گونه‌ای از کانی زئوسیت (Zoisite) است و در گروه کانی‌های اپیدوت قرار می‌گیرد.

فرمول شیمیایی: فرمول شیمیایی تولیت به صورت Ca_2Al_3(SiO_4)(Si_2O_7)O(OH) یا به شکل کلی‌تر (با در نظر گرفتن منگنز): (Ca,Mn)_2Al_3(SiO_4)(Si_2O_7)O(OH) است.

 رنگ: از صورتی کم‌رنگ تا صورتی پررنگ، و حتی گاهی مایل به قرمز تیره متغیر است. وجود عنصر منگنز (Mn) در ساختار کریستالی آن، عامل اصلی ایجاد رنگ صورتی زیبا در این سنگ است.

سختی: سختی تولیت در مقیاس موس بین ۶ تا ۶.۵ است. این سختی آن را برای استفاده در جواهراتی که در معرض سایش زیاد قرار نمی‌گیرند (مانند آویزها و گوشواره‌ها) مناسب می‌سازد.

شفافیت و جلا: معمولاً به صورت نیمه‌شفاف یا مات (غیرشفاف) یافت می‌شود و جلایی شیشه‌ای تا صدفی یا مومی دارد.

ساختار کریستالی: دارای شبکه کریستالی تک‌شیب است.

 شکل ظاهری: اغلب به صورت توده‌ای (Massive) یا دانه‌ای (Granular) تشکیل می‌شود، نه کریستال‌های منفرد و بزرگ، که این ویژگی باعث می‌شود سنگ‌هایی با بافت غنی و ترکیب رگه‌های صورتی با رگه‌های سفید یا خاکستری ایجاد شوند.

تولیت از معدنی در نروژ

بیشتر بخوانید:

کوارتز توت‌فرنگی (Strawberry Quartz)

سیترین (Citrine)

بهسازی سنگ های قیمتی به روش روغن‌کاری (Oiling)

تورمالین صورتی- Pink Tourmaline

الماس صورتی

تاریخچه و نام‌گذاری

 کشف: تولیت برای اولین بار در سال ۱۸۲۰ در نروژ کشف شد.
نام‌گذاری: نام آن از واژه “Thule” گرفته شده است. “Thule” نام اسطوره‌ای و باستانی برای سرزمین‌های شمالی اروپا (که در آن زمان گمان می‌رفت نروژ، گرینلند یا ایسلند باشند) بوده است. این نام به دلیل محل کشف اولیه سنگ در نروژ انتخاب شده است.

محل پیدایش

عمده و مهم‌ترین منبع تولیت در نروژ (به ویژه منطقه لکس‌ویکن) است. با این حال، ذخایر کوچک‌تری از آن به صورت محلی در مناطق دیگری مانند روسیه، آمریکا، نامیبیا، استرالیا و گرینلند نیز یافت می‌شود. تولیت اغلب در شکاف‌های سنگ‌ها و به همراه کانی‌هایی چون کوارتز و کلسیت تشکیل می‌شود.

کاربردها

جواهرسازی: به دلیل رنگ صورتی خاص و بافت جذابش، ماده‌ای محبوب برای ساخت جواهرات است. اغلب به شکل کابوشن (Cabochon)، مهره، یا در آویزها و گوشواره‌ها به کار می‌رود.

انگشتر با نگین  تولیت

سنگ زینتی و حکاکی: به دلیل قابلیت برش و پرداخت مناسب، برای ساخت اشیای تزئینی، تندیس‌ها و گوی‌ها نیز مورد استفاده قرار می‌گیرد.

کلکسیون: به دلیل کمیاب بودن نسبی و زیبایی ساختار، برای کلکسیونرها نیز جذابیت دارد.