هر سال در شبهای گرم مرداد، آسمان ایران میزبان یکی از تماشاییترین پدیدههای نجومی است: بارش شهابی برساوشی (Perseid Meteor Shower). این نمایش شگفتانگیز طبیعت، فرصتی است تا بدون نیاز به هیچ ابزاری خاص، تنها با چشمان غیرمسلح، در دل تاریکی شب، زیبایی بیکران آسمان را تجربه کنیم.
بارش شهابی برساوشی چیست؟
بارشهای شهابی زمانی رخ میدهند که زمین در مدار خود به ذرات باقیمانده از دنبالهدارها برخورد میکند. در مورد بارش شهابی برساوشی، منبع این ذرات، دنبالهدار سویفت-تاتل (Swift-Tuttle) است. این ذرات با سرعت زیاد وارد جو زمین میشوند و در اثر اصطکاک با جو میسوزند و رد نوری درخشان در آسمان بر جای میگذارند که به آنها «شهاب» گفته میشود.
چرا به آن برساوشی میگویند؟
این بارش شهابی از دید ناظر زمینی، طوری به نظر میرسد که شهابها از سمت صورت فلکی برساوش (Perseus) میآیند؛ به همین دلیل آن را «برساوشی» مینامند.

🌠 افسانههایی درباره شهابها
در فرهنگهای مختلف، شهابها نشانهای از تحقق آرزوها بودهاند.
در ایران قدیم، مردم معتقد بودند وقتی شهابی از آسمان عبور میکند، زمان مناسبی برای آرزو کردن است؛ چرا که در آن لحظه، دروازهی آسمانها باز شده است.
چه زمانی میتوان این بارش را دید؟
بارش شهابی برساوشی معمولاً بین ۱۷ تا ۲۵ مرداد فعال است، اما اوج آن در شبهای ۲۱ تا ۲۳ مرداد رخ میدهد. در این شبها، اگر آسمان صاف و تاریک باشد، میتوان در هر ساعت بین ۶۰ تا ۱۰۰ شهاب را مشاهده کرد.
آیا برای دیدن بارش شهابی به تلسکوپ یا ابزار خاصی نیاز داریم؟
خیر! یکی از زیباییهای بارش شهابی برساوشی این است که میتوان آن را با چشم غیرمسلح دید. فقط کافیست از نور شهر دور شوید، در جایی تاریک دراز بکشید و به آسمان نگاه کنید. بهتر است اجازه دهید چشمانتان حدود ۱۵ تا ۲۰ دقیقه با تاریکی سازگار شوند.

در چه مناطقی از ایران بهتر میتوان این پدیده را دید؟
برای تماشای بهتر بارش شهابی، کافیست به مکانهایی با آلودگی نوری کم بروید، مثل:
- کویرها
- روستاهای دور از شهر
- دشتهای باز
- ارتفاعات و مناطق کوهستانی دور از نور
بیشتر بخوانید:
بارش شهابی شلیاقی (Lyrid Meteor Shower)
احتمال بارش شهابی جدید توسط بقایای یک دنباله دار
🌌 دلیل علمی زیبایی این شهابها
شهابهای برساوشی هنگام ورود به جو زمین با سرعتی در حدود ۵۹ کیلومتر بر ثانیه حرکت میکنند! همین سرعت بالا باعث ایجاد خطوط نورانی روشن و گاهی طولانی در آسمان میشود که تماشای آنها را خاصتر میکند.

آیا بارش شهابی برساوشی در نیمکره جنوبی هم دیده میشود؟
بارش شهابی برساوشی بیشتر در نیمکره شمالی دیده میشود، چون صورت فلکی برساوش در آسمان شمالی قرار دارد. در نیمکره جنوبی هم امکان دیدن آن وجود دارد، ولی با شدت و وضوح کمتر، مخصوصاً در مناطق نزدیک به خط استوا. بنابراین، کشورهای نیمکره شمالی از جمله ایران، بهترین موقعیت را برای تماشای این پدیده دارند.








نظرات کاربران