موسسه گوهرشناسی تحسین

با همکاری آموزشی دانشگاه خوارزمی

شهاب سنگ آکندریت

منشا شهاب سنگ های آکندریت HED

 در این مقاله به بررسی منشا شهاب سنگ های آکندریت HED می پردازیم. HED مخفف “دیوژنیت-یوکریت-هواردیت|howardite-eucrite-diogenite” است. این آکندریت‌ها  تفاوت چندانی با سنگ‌های ماگمایی موجود در زمین ندارند و به همین دلیل بسیار شبیه سنگ‌های آذرین زمینی هستند.
شهاب سنگ های آکندریت HED
انواع مختلف شهاب سنگ های آکندریت HED-دیوژنیت-یوکریت-هواردیت

بین مدارهای مریخ و مشتری فضای خالی بزرگی وجود دارد. در اوایل دهه ۱۸۰۰، اخترشناسان به دنبال سیاره گمشده در این فضا بودنداما در عوض اجرام کوچکتری را کشف کردند که آنها را سیارک نامیدند. امروزه سیارک های شناخته شده، از جمله «سیاره های کوتوله» سرس و وستا، تعدادشان  تقریبا به یک میلیون می رسد.

سیارک ها از اندازه سنگریزه تا ۹۵۰ کیلومتر قطر دارند. اجرام مشابه زمانی در سراسر منظومه شمسی رایج بودند. بیشتر آنها در نهایت در سیارات کامل ادغام شدند، اما در کمربند سیارکی بین مشتری و مریخ ، کشش گرانشی مشتری از ادغام آنها جلوگیری می کند. سیارک‌های بازمانده و قطعات شکسته‌ای که به عنوان شهاب‌سنگ به زمین می‌رسند، مانند نمونه‌های وستا، نگاهی نادر از مراحل اولیه تشکیل سیاره ها  را ارائه می‌دهند.

 

 

منشا شهاب سنگ های آکندریت HED

AU= فاصله زمین تا خورشید

در مسیر زمین

اگرچه مدت‌ها گمان می‌رفت که شهاب‌سنگ‌ها در این مورد از وستا آمده‌اند، اما برای سال‌ها هیچ‌کس نمی‌توانست بفهمد چگونه به زمین رسیده‌اند. وستا بیش از دو برابر زمین دورتر از خورشید می چرخد ​​- و هر دو مدار تقریباً دایره ای هستند، بنابراین مسیرهای آنها هرگز همدیگر را قطع نمی کنند. پس چگونه یک قطعه از وستا می تواند به زمین برسد؟

این معما زمانی حل شد که دانشمندان گروهی از سیارک های کوچک را کشف کردند که نشانه های نوری آنها نشان می داد زمانی بخشی از وستا بودند و

در اثر برخورد از وستا به بیرون پرتاب شده‌اند  به نظر می رسد که برخی از این اجرام به نام وستوئید “Vestoids” به سمت فضایی در کمربند سیارک ها  در حرکت هستند.

 

اجرام در این مسیر توسط گرانش مشتری به مدارهای جدید کشیده می شوند. کشش‌های گرانشی مکرر مشتری در نهایت آنها را به مدارهای طولانی‌تر و باریک‌تری می‌کشاند -که می‌تواند آن ها را به سمت زمین بفرستد.

 

 

پدیده های  آتشفشانی در وستا

هنگام جستجوی منبع شهاب سنگ ها، کارشناسان گاهی می توانند گروهی از شهاب سنگ های مرتبط را به نوعی از سیارک یا منطقه ای در کمربند سیارک ها مرتبط کنند. گروه، شهاب‌سنگ‌های HED – متشکل از هواردیت‌ها، یوکریت‌ها و دیوژنیت‌ها – به یک سیارک خاص به نام وستا مرتبط هستند.

چگونه بفهمیم این شهاب سنگ ها از وستا آمده اند؟

ترکیب مواد سازنده سطح یک سیارک را می توان با نحوه انعکاس نور خورشید تعیین کرد. وستا تنها سیارک بزرگی است که “امضای نور” آن با شهاب سنگ های HED مطابقت دارد. هر نوعی از شهاب سنگ HED (دیوژنیت-یوکریت-هواردیت|howardite-eucrite-diogenite)  با بخش متفاوتی از سطح وستا مطابقت دارد.

 هرکدام از سه نوع شهاب سنگ HED  روایتگر  فرآیندهایی هستند که وستا را شکل داده است. یوکریت ها گدازه های سخت شده ای هستند که بر روی سطح وستا جاری شده اند. دیوژنیت ها از سنگ هایی می آیند که در اعماق وستا دفن شده اند. و هواردیت ها مخلوطی از دو مورد دیگر هستند که از اختلاط ضربه ای ایجاد شده است.

 

سیارک وستا

وستا دومین سیارک بزرگ منظومه شمسی با قطر ۵۲۵ کیلومتر  است. قسمت اعظم یک طرف این سیارک را دهانه ای غول پیکر با یک برآمدگی مرکزی می پوشاند. یک برخورد عظیم باعث جدا شدن اجرام زیادی از این سیارک شده که امروزه این اجرام را در زمین به نام شهاب سنگ های آکندریت HED می شناسیم.

 

برشی از شهاب سنگ دیوژنیت Millbillillie

برشی از شهاب سنگ دیوژنیت Millbillillie

منبع : American Museum of Natural History

برای این نوشته برچسبی وجود ندارد !

نظرات کاربران

دیدگاهی بنویسید

نشانی ایمیل شما منتشر نخواهد شد. بخش‌های موردنیاز علامت‌گذاری شده‌اند *