برخی از سنگ‌های قیمتی، به ویژه زمردها، دارای شکستگی‌ها و ترک‌های داخلی هستند که شفافیت و درخشندگی طبیعی سنگ را کاهش می‌دهند. این مشکلات، ناشی از فرآیندهای زمین‌شناسی و فشارهای طبیعی در طول شکل‌گیری سنگ هستند. یکی از روش‌های متداول برای بهبود ظاهر این سنگ‌ها، روغن‌کاری (Oiling) است که با پر کردن شکستگی‌ها با مواد پرکننده شفاف، زیبایی و ارزش سنگ را افزایش می‌دهد.
تانزانایت ۱۱۵ قیراطی بهسازی شده با روغن کاری در سمت چپ همان گوهرسنگ پس از برداشتن روغن در تصویر وسط و راست
اسپینل ۳ قیراطی با تراش قلبی که بهسازی شده با روغن است (در سمت چپ ) همان اسپینل پس از برداشتن روغن( در سمت راست) تاثیر بهسازی در این تصویر کاملا مشهود است.
بهسازی زمرد با روغن‌کاری (Oiling)؛ سمت چپ قبل از بهسازی سمت راست بعد از بهسازی
مکانیزم روغن‌کاری
روغن‌کاری سنگ‌های قیمتی شامل پر کردن شکستگی‌ها و ترک‌های داخلی با روغن‌های طبیعی یا سنتزی است. این روغن‌ها دارای شاخص شکست نور نزدیک به سنگ اصلی هستند، به طوری که شکست نور در محل ترک‌ها کاهش یافته و سطح سنگ شفاف‌تر و درخشان‌تر به نظر می‌رسد.
- تاثیر بر شفافیت: پر کردن شکستگی‌ها باعث کاهش پراکندگی نور و افزایش وضوح (clarity) سنگ می‌شود.
- تاثیر بر ارزش اقتصادی: سنگ‌های روغن‌کاری‌شده در بازار معمولاً ارزش بالاتری دارند، زیرا ظاهر بهبود یافته باعث جذابیت بیشتر برای مشتریان می‌شود.
شکاف بزرگ و سطحی در یک زمرد پر شده با رزین
تاثیر بهسازی گوهرسنگ با روغن‌کاری (Oiling) در شکاف ها از نمایی نزدیک
انواع درست و نادرست روغن چوب سدر برای بهسازی زمرد منبع:Gem Society
مقایسه با دیگر روش‌های بهسازی
برخلاف روش‌های گرما (Heat treatment) و تابش (Radiation) که مشابه فرآیندهای طبیعی در سنگ‌ها هستند، روغن‌کاری یک فرآیند مصنوعی و غیرطبیعی است. بنابراین، جواهرسازان هنگام برش سنگ‌های روغن‌کاری‌شده باید دقت بیشتری داشته باشند، زیرا شکستگی‌های داخلی همچنان ضعف ساختاری محسوب می‌شوند. شکستگی‌های پوشانده‌شده با روغن می‌توانند خطر شکست و آسیب سنگ در حین برش و تراشکاری را افزایش دهند.
بیشتر بخوانید
معرفی یاقوت تاجیکستان
بهسازی یاقوت با حرارت دادن
تاریخچه بهسازی یاقوت ها با شیشه حاوی سرب
تعیین منشأ جغرافیایی گوهرسنگ
اسپینل صورتی ماهِنگه (Mahenge)
نکات مراقبتی برای سنگ‌های روغن‌کاری‌شده
سنگ‌های روغن‌کاری‌شده نیازمند مراقبت ویژه هستند. برخی نکات کلیدی عبارتند از:
- شستشوی ملایم: شستشوی مکرر با آب یا مواد شوینده قوی می‌تواند روغن داخل ترک‌ها را خارج کرده و درخشندگی سنگ را کاهش دهد.
- اجتناب از حرارت و اولتراسونیک: استفاده از حرارت بالا یا دستگاه‌های اولتراسونیک می‌تواند باعث آسیب دیدن یا از بین رفتن اثر روغن شود.
- نگهداری مناسب: نگهداری سنگ در محیط خشک و خنک به حفظ کیفیت روغن‌کاری کمک می‌کند.
ساختارهای دندریتی ریز از حباب‌های هوا که به درون شکاف پر از روغن در این یاقوت نفوذ کرده اند
جمع‌بندی
روغن‌کاری یکی از روش‌های موثر بهسازی زمردها و برخی سنگ‌های قیمتی با شکستگی داخلی است که بهبود شفافیت و ارزش اقتصادی سنگ را به همراه دارد. با این حال، این فرآیند یک مداخله مصنوعی است و نیازمند مراقبت ویژه در استفاده و نگهداری سنگ‌های بهسازی‌شده است. اطلاع‌رسانی دقیق به خریداران و جواهرسازان درباره نحوه مراقبت از این سنگ‌ها، نقش مهمی در حفظ ارزش و زیبایی آنها دارد.
تاثیر بهسازی با روغن کاری
نظرات کاربران