شهابسنگشناس (Meteoriticist) یک دانشمند متخصصی است که در رشته شهابسنگشناسی (Meteoritics) — زیرشاخهای از علوم سیارهای و زمینشناسی — فعالیت میکند. این حوزه به مطالعه شهابسنگها (اجرام سنگی یا فلزی بازمانده از فضا که به زمین سقوط میکنند) میپردازد تا اطلاعاتی دربارهٔ منشأ، ترکیب، تاریخچه و تکامل منظومه شمسی به دست آورد.
تصویری از دکتر هاروی نینینگر (Dr. Harvey Nininger) شهابسنگشناس فقید در سال ۱۹۳۰
تخصصها و زمینههای کاری شهابسنگشناس:
۱. تحلیل ترکیب شیمیایی و کانیشناسی:
- با استفاده از روشهایی مانند میکروسکوپ الکترونی (SEM)، طیفسنجی جرمی و پراش پرتو ایکس (XRD)، مواد معدنی و عناصر موجود در شهابسنگ را شناسایی میکند.
۲. طبقهبندی شهابسنگها:
· تقسیمبندی شهابسنگها به انواع اصلی:
- سنگی (مانند کندریتها و آکندریتها)
- فلزی (آهنی)
- سنگی-فلزی (مخلوط)
- شناسایی منشأ احتمالی (مانند سیارکها، ماه یا مریخ).
۳. مطالعه تاریخچه منظومه شمسی:
شهابسنگها به عنوان “فسیلهای منظومه شمسی” حاوی قدیمیترین مواد (تا ۴٫۶ میلیارد سال) هستند. تحلیل آنها به درک تشکیل سیارات و فرآیندهای اولیه کمک میکند.
۴. بررسی اثر برخورد شهابسنگها با زمین:
- مطالعه دهانههای برخوردی (مانند دهانه چیکشلوب در مکزیک) و نقش برخوردها در انقراضهای دستهجمعی (مانند دایناسورها).
۵. اکتشاف فضایی و مقایسه با نمونههای دیگر:
- مقایسه شهابسنگها با نمونههای جمعآوری شده توسط مأموریتهای فضایی (مانند نمونههای ماه، سیارک بنو یا مریخ).
۶. زمینشناسی سیارهای (Planetary Geology):
- ارتباط شهابسنگها با فرآیندهای زمینشناسی سیارات دیگر.
دو شهابسنگ ماه یا قمری LaPaz Icefield (LAP) 02205 و Queen Alexandra Range (QUE) 93069 که در قطب جنوب پیدا شدند
مهارتها و ابزار مورد استفاده:
- آزمایشگاه تخصصی: مجهز به میکروسکوپهای پیشرفته، طیفسنجها و اتاقهای پاک.
- دانش زمینشناسی، شیمی، فیزیک و اخترفیزیک.
- تحلیل دادههای پیچیده و مدلسازی کامپیوتری.
تصویر میکروسکوپی از یک شهاب سنگ کندریت کربنی که در ایران یافت شده است.مرکز شهاب سنگ شناسی کیپا
تصویر میکروسکوپی از کندرول پیروکسن رشته ای در یک کندریت بسیار سالم از شهداد کرمان. قطر این کندرول ۲۵۰۰ میکرون می باشد
کاربردهای عملی پژوهشهای شهابسنگشناسی:
۱.منابع فضایی: شناسایی مواد ارزشمند (مانند فلزات کمیاب) در شهابسنگها برای اکتشاف معدنی فضایی.
کشف طلا برای اولین بار در شهاب سنگ های ایران با استفاده از میکروسکوپ الکترونی .مرکز شهاب سنگ شناسی کیپا
۲.حفاظت سیارهای: درک خطر برخورد اجرام نزدیک به زمین (NEOs) و راههای مقابله.
۳. منشأ حیات: بررسی ترکیبات آلی و آبی در شهابسنگها (مانند کندریتهای کربنی) برای کشف منشأ احتمالی حیات در زمین.
آنچه شهابسنگ مورچیسون را از سایر شهابسنگها متمایز میکند، کشف ترکیبات آلی پیچیده، به ویژه آمینو اسیدها، در آن است
بیشتر بخوانید:
کاربرد شهاب سنگ ها
نکات مهم در معاملات شهاب سنگ
عوامل موثر بر شکل شهاب سنگ ها
شهاب سنگ وینچکام (Winchcombe)
مسیر شغلی و تحصیلی:
تحصیلات: دکترا در زمینشناسی، علوم سیارهای، شیمی یا فیزیک با تمرکز بر شهابسنگشناسی.
موقعیتهای شغلی:
- پژوهشگر در دانشگاهها یا مؤسسات علوم فضایی (مانند ناسا، ESA) و یا موسسات گوهرشناسی معتبر.
- همکاری با مراکز علمی و پژوهشی زمین شناسی یا علوم سیاره ای
- مشاور در پروژههای اکتشاف فضایی
موزه شهاب سنگ کانزاس آمریکا
نظرات کاربران